Üretim işletmelerinde Industry 4.0 yaklaşımı ve yeni ERP çözümleri
Artık makineler, üzerinde bulunan sensorlar ve merkezi yazılım sayesinde, üretim bandındaki ürün ile ilgili kararları verecek (hatalı, yeniden üretim, operatör tarafından kontrol) ve bir sonraki adımı otomatik olarak belirleyebilecek.
Mobility (Mobil kullanım), Big Data (Büyük veri), Ağ (Networking), İnsan-Makine etkileşimi (human-machine interaction), Dinamik ve hızlı yapı: Tüm bunlar, Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) yazılımlarının geleceğinde yer alması düşünülen Industry 4.0 yaklaşımının içeriğini oluşturuyor. Ancak hedefe ulaşma 20 yıla yakın sürebilir. Industry 4.0 yaklaşımı, ses getirici bir şekilde hayatımıza giriyor:
Artık makineler, üzerinde bulunan sensorlar ve merkezi yazılım sayesinde, üretim bandındaki ürün ile ilgili kararları verecek (hatalı, yeniden üretim, operatör tarafından kontrol) ve bir sonraki adımı otomatik olarak belirleyebilecek.
Şu anda MES (Manufacturing Execution System) yazılımları ile yönetilen bu operasyonlar, artık merkezi donanım ve yazılım altyapısı içerisinde eş zamanlı olarak kontrol edilebilir duruma gelecek. Merkezi sistem (ERP), aldığı anlık bilgileri yorumlayarak, malzeme ihtiyacı, planlama değişiklikleri, operatör bilgilendirme, tamir/onarım iş emri gibi kararları oluşturacak, yeni planlama ile ilgili bilgileri tedarikçi ya da müşterilere anlık olarak aktaracak. Gelecekte makineler, sadece parametreler ile belirlenmiş üretim modelinden çıkarak, kendi kendine öğrenme yeteneğini geliştirerek süreç optimizasyonu, üretim parametre değişiklikleri gibi davranışları otomatik olarak sergileyebilecek. Industry 4.0, Alman Hükümeti tarafından 4. endüstri devrimi yolunda atılmış yeni bir girişimdir. Önceki girişimlere ek olarak, akıllı fabrika (Smart Factory) temelinde, dijital ve fiziksel bileşenlerin bir araya getirilme prensibi yatar. (CPS - Cyber-Physical Systems).
Temel – BT altyapısı
Bilgi Teknoloji altyapısı olmadan Industry 4.0 düşünülemez. Bir yanda internet üzerinde, farklı teknoloji ve merkezi olmayan bir yapıda iletişimin sağlandığı cihazlar (Internet of Things - IoT), diğer taraftan ise insan, makine ve iş parçacıklarının koordinasyonunun sağlandığı, müşteri ilişkileri yönetimi (CRM), servis, üretim planlama ve kontrol, MES, finans ve muhasebe, raporlama (BI) gibi fonksiyonlar ile desteklenen ve sipariş, üretim, sevkiyat gibi süreçlerin yönetildiği bir sistemin bilgi teknolojisi altyapısı ile desteklenmesi gerekir. ERP sistemlerinin yakın gelecekteki rolü, bu alanda karşımıza çıkacaktır.
Industry 4.0, ERP sistemlerinde yeni beklentileri ortaya çıkartıyor
Siber-Fiziksel destek sistemlerinin fonksiyonları, ERP sistemlerinden beklentileri yükseltiyor. Bunlar; aşağıda özetlendiği gibi mobil kullanım, büyük veri işleme kapasitesi, ağ entegrasyonu, insan-makine etkileşimi, dinamik ve hızlı yapı. Mobil kullanım, zaten ERP çözümlerinin bir parçası olarak uzun zamandır gündemde yer almaktadır. Trovarit’in yaptığı pazar araştırma sonuçlarına göre, ERP çözümlerinin üçte ikisi en az bir mobil platformu desteklemektedir. Ancak, bu mobil ERP çözümlerinin yarısına yakını, tek bir platform üzerinde yer alıyor. (Apple iOS, MS Windows Mobile or Android). “Kendi cihazını getir” (BYOD - Bring Your Own Device ) yaklaşımı da, mobil kullanımda sınırlamalara neden oluyor. Büyük veri ise, çoğunluğu yapısal olmayan, yüksek hızdaki verinin işlenmesi. Yapısal verilerin (ürün, müşteri tedarikçi bilgileri, ürün ağacı gibi) büyük bir kısmı ERP sistemleri içerisinde ilişkisel olarak yönetilmekte ancak Industry 4.0 ile gelen özelliklerden biri olan, her bir iş parçacığına benzersiz bir kimlik verilmesi ve bu kimliğin ürün döngüsü içerisinde takibi, üretim makine kurulum ve çıktıları gibi yüksek hız gerektiren verilerin işlenmesi, ERP’yi doğru veri kaynağı olarak düşündüğümüzde çok büyük bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Bu sorun geleneksel saklama teknolojilerinin (disk üzerinde) yerini fiziksel hafıza alanlarına taşınması ile (In-memory) giderilecek.
Bir diğer içerik konusu ise ağ entegrasyonudur. Makine verilerinin alınması, içerik, belge ve harici bilgi servisleri ile veri alışverişi gibi dahili ve harici süreç zinciri içerisindeki verilerin birbirleri ile ilişkilendirilmesi ve etkileşimidir. Amaç, bu zincir içerisinde anlık verilerin toplanması, işlenmesi ve değerlendirilmesidir.Dahili süreçlerdeki veri alışverişi bir noktaya kadar yapılmasına rağmen, özellikle harici süreçlerde farklı uygulamalar ve veri formatları kullanılmasından dolayı zorluklar yaşanmaktadır. Trovarit araştırma çalışması, son yıllarda ERP üreticilerinin, farklı ağlar ile iletişim konusunda yaptığı çalışmalar ve sağlanan iyileştirmeler, kullanıcılar arasında yüksek memnuniyet dereceleri ile değerlendirilmektedir.Bu araştırmaya göre, yeni sürümlerle gelen ara yüz fonksiyonları geçmişe oranla daha iyi seviyelere yükselmiştir. Ağ entegrasyonunun önemli bileşenlerinden bir diğeri ise ERP sistemlerinin, sosyal medya ile entegrasyondur. Her geçen gün ERP çözümleri içerisinde Kurumsal İçerik Yönetimi (ECM – Enterprise Content Management) modül olarak yer almakta, fonksiyonları geliştirmektedir. İnsan-Makine etkileşiminde, sayısallaşan iş süreçlerinde kullanıcıların operasyonlara katkısı ve kontrolü ön plana çıkmaktadır. Özellikle, çok fazla unsuru içerisinde barındıran ve karmaşık görünen operasyonların, kullanıcı bakışı ile sadeleştirilmesi ve kullanım kolaylığı önem taşımaktadır. Araştırma çalışması göstermektedir ki, son yıllarda ERP üreticilerinin yaptığı, rol bazlı tasarım, kişiselleştirme, iş akış yönetimi, mobil platforma taşınan bazı fonksiyonlar gibi geliştirmeler ve entegrasyon, son kullanıcıların ERP sistemlerine adaptasyonunu kolaylaştırmaktadır.
Dinamik ve hızlı yapı, çeviklik aynı zamanda esneklik anlamına da gelmektedir. Süreçlerin uygulanması sırasında meydana gelen ani değişikliklere karşı, ERP sistemi, hızlı reaksiyon göstermeli ve karar almalıdır. ERP sistemleri artık, malzeme ihtiyaç planlama ( MRP - Material Requirement Planning) ve darboğaz planlama mantığı ile planlamanın dışına çıkarak, ürün kalite kontrol sonuçlarına, fiili oluşacak maliyete, beklenen ve gerçekleşmesi olası işlem zamanlarının önceden tespiti gibi geri bildirimler ile gerçek zamanlı ileri planlama ve çizelgeleme (APS - Advanced Planning and Scheduling) desteği ve fonksiyonları sunmalıdır.
BT sistemlerinin dönüşümü 20 yıla yakın zaman alacak
Industry 4.0 vizyonu ile adaptasyon, içeriği ile verimliliği artırarak, rekabet ortamında şirketlere büyük avantajlar sağlayacağı düşünülse de, ekonomileri üretim ağırlıklı olan ülkeler dışındaki yerlerde kısa vadede gerçekleşmeyecek gibi görünmekte. Yapılan çalışmalar ve gelinen, gelinecek nokta, orta vadede bu tür ülkeler için avantaj yaratacak. Başka bir açıdan adlandırmak gerekir ise, Industry 4.0 bir devrim değil daha çok “evrim” olacak.
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir:
Demir Çelik Store. Editöryal görüş, yazarın
görüşüne aykırı olabilir.