POSCO ASSAN: KAYNAKLAR SINIRLI, YARATICILIK SONSUZDUR
Genel Müdür Yardımcısı Selda SEÇKİNLER OBA ile gerçekleştirmiş olduğumuz röportajı sizlerle paylaşıyoruz.
Genel Müdür Yardımcısı Selda SEÇKİNLER OBA ile gerçekleştirmiş olduğumuz röportajı sizlerle paylaşıyoruz.
Posco Assan TST… Ülkemizin ilk ve tek Soğuk Haddelenmiş Paslanmaz Çelik üreticisi olarak Türk sanayisine değer katıyor. Dünyanın önde gelen çelik üreticileri arasında yer alan Güney Koreli POSCO, Daewoo International ve Türkiye’nin başarılı sanayi kuruluşları arasında yer alan Kibar Holding ortaklığıyla kurulan Posco Assan TST; iki yılı aşkın süredir üretim yapıyor. Ülkemizde kullanımı yaygın olan paslanmaz çelik kalitelerinin tamamına yakını, firmanın Kocaeli – Asım Kibar OSB’deki tesislerinde üretiliyor.
POSCO ASSAN TST Türk Sanayisine ve Ekonomisine Neler Kazandırdı?
• Ülkemizi Soğuk Haddelenmiş Yassı Paslanmaz Çelik’te Dışa Bağımlılıktan Kurtardı
• Savunma – Havacılık – Otomotiv ve Gıda Gibi Stratejik Sektörleri Yerli Ürün Alma İmkanına Kavuşturdu
• Soğuk Haddelenmiş Yassı Paslanmaz Çelik İhtiyaçlarında “Termin Süresi” ve “Navlun Maliyeti” Gibi Kavramları Ortadan Kaldırdı
• Gün İçerisinde Verilen Siparişi Aynı Gün Teslim Alabilme İmkanı Sağladı
• Hem Paslanmaz Çelik Tedariki Yapan Firmaların Hem de Paslanmaz Çelik Kullanıcılarının Stok Maliyetlerini Minimize Etti
• Dış Ticaret Açığının Azalmasına Katkı Sağladı
• Doğrudan 500 Kişiye, Dolaylı Olarak ise 1000 Kişiye İstihdam Sağladı
Aslına bakarsanız ülkemize yapılan her yatırımın, gelen her yabancı sermayenin bu topraklara çok büyük katkıları vardır. Posco Assan TST’nin başta paslanmaz çelik sektörü olmak üzere ülke sanayisine ve ekonomisine sağladığı katkılardan birkaçını başlıklar halinde yazdık fakat burada yazmakla bitiremeyeceğimiz daha birçok katkısı olduğunu bilmeniz gerekir…
Firmanın üretim tesisini açılış töreninde gezme imkanı bulmuştuk, fakat uzun süredir hem gidip tesiste inceleme yapmak hem de firmadaki son gelişmeleri üst düzey yetkililerden dinlemek istiyorduk.
12 Ekim 2015 tarihinde bizleri Asım Kibar OSB’deki üretim tesislerinde kabul ettiler. Fabrikanın girişinde dikkatlerden kaçmayacak şekilde bir yazı yer alıyor: “KAYNAKLAR SINIRLI, YARATICILIK SONSUZDUR” Yanılmıyorsam aynı yazı POSCO’nun Pohang’deki (G. Kore) fabrikasının girişinde de yazıyor… Bu yazı; elde edilen başarının ve gücün kaynağını tek başına açıklamaya yetiyor. İlk olarak Posco Assan TST Üretim Müdürü Uğur Türköz ile bir fabrika turu gerçekleştirdik. Fabrika turunda firmanın Kurumsal İletişim Süreç Lideri Emrah Çamur da bizlere eşlik etti. Tesiste; Sıcak Haddelenmiş Paslanmaz Çelik Sacın tesise girişinden başlayıp Soğuk Haddelenmiş Paslanmaz Çelik Sacın sevkiyatına kadar olan tüm aşamaları yakından inceleme fırsatı bulduk.
Posco Assan TST Üretim Tesisleri tam anlamıyla bir teknoloji üssü diyebiliriz. Gelişmiş makina parkı, kusursuz otomasyon sistemleriyle donatılmış üretim hatları, büyük bir disiplin içerisinde çalışan Kalite Kontrol Departmanı, paketleme ve depo içi lojistik teknolojileriyle her açıdan mükemmel bir fabrika…
Fabrika turu sonrası öğle yemeği için yemekhaneye geçtik. Çok sayıda personele butik restoran kalitesiyle hizmet veriliyor. Sadece yemekhanedeki yemeklere ve servis kalitesine baktığınızda bile insan kaynağına verdikleri önemi rahatlıkla kavrayabiliyorsunuz. Yemekte bizlere Posco Assan TST Genel Müdür Yardımcısı Selda Seçkinler Oba da katıldı. Sonrasında ise röportaj için yönetim binasına geçtik. Genel Müdür Yardımcısı Selda Seçkinler Oba, tüm sorularımızı içtenlikle yanıtladı. Buradan bir kez daha bizlere göstermiş oldukları misafirperverlikten ötürü kendilerine teşekkür ediyoruz. Gerçekleştirmiş olduğumuz röportajı sizlerle paylaşıyoruz.
Posco Assan TST üretime başlayalı iki yılı geçti. Kuruluş öncesi hedeflerinizle günümüzde gelinen noktayı kıyasladığınızda bizlere neler söyleyebilirsiniz?
Posco Assan TST 2013 yılı Ağustos ayında üretime başladı. Sizin de belirttiğiniz gibi iki yılı aşkın süredir üretim yapıyoruz. Bu tesisi büyük bir heyecanla kurduğumuzu ifade etmek istiyorum. Sebebine gelince; bildiğiniz gibi ülke sanayimiz paslanmaz çelik sektöründe tamamen dışa bağımlıydı. Cari açığın kapatılmasına katkı sağlayacaktık ve aynı zamanda istihdam oluşturacaktık. Paslanmaz çelik üretimi için atılan ilk adım olacaktı bu yatırım… Türkiye’de olmayan bir know how’ı ülkemize kazandıracaktık. Ülkemizi dışa bağımlılıktan kurtaracak olma düşüncesi; az evvel de belirttiğim gibi bizde büyük heyecan oluşturmuştu. Doğrudan sıvı paslanmaz çelik üretimi yapacak entegre bir tesisin kurulumu rantabl olmadığı için Soğuk Haddeleme Tesisi kurulumu uygun görülmüştü ve yatırım için gerekli adımları atmıştık. 2011 yılının 3’üncü çeyreğinde temelini attığımız tesisimizin açılışını 2013 yılının 3’üncü çeyreğinde gerçekleştirdik. O tarihten bu yana Türk sanayisine hizmet veriyoruz.
Kuruluş öncesi hedeflerimiz ve günümüzde gelinen noktaya bakacak olursak; hedeflerimizin tamamını gerçekleştirdiğimizi söyleyemeyiz fakat birçoğunu başardığımızı sizler de yerinde görme imkânı buldunuz. Her şeyden önce modern bir tesis kazandı Türkiye…
Gerçekleşmeyen tek hedef ise üretim tonajlarıdır. İlk olarak 300 bin ton/yıl kapasiteyle kuracağımız tesisi ikinci fazyatırımla 500 bin ton/yıla, ardından üçüncü faz yatırımı yaparak 1 milyon ton/yıl rakamlarına ulaşmayı hedefliyorduk. Planımız, üretim başladıktan 2 yıl sonra ikinci faz yatırımı yapmaktı fakat bu süreyi aşmamıza rağmen yatırım yapacak elverişli piyasa ortamlarını bir türlü yakalayamadık. Piyasalardaki dalgalanmalar; bizi, ikinci faz yatırımı yapıp yapmama konusunda yeni bir değerlendirme yapmaya zorladı. Bu sebeple yatırım takvimimizi gözden geçirdik ve revizyona gittik. Dileğimiz ve hedefimiz en kısa zamanda ikinci fazı, daha da önemlisi 1 milyon tonluk yatırımı yaparak entegre tesisimizi kurabilmektir.
Yıllık 1 milyon ton soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik satışı rakamlarını yakaladığınızda entegre sıvı paslanmaz çelik fabrikası yatırımınız hayata geçecek mi?
3. Faz yatırımımız iki aşamadan oluşuyor. 3. Fazda 1 milyon ton sıcak ve 500 bin ton daha ilave soğuk haddeleme yapacak kapasiteye ulaşmak istiyoruz. 1 milyon ton/yıl soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik satışı rakamını yakaladığımız anda entegre tesis yatırımı için kolları sıvayacağız. Zaten bahsettiğimiz rakamlara ulaştığımızda sıvı çelik yatırımı kaçınılmaz olur. Bu durumda uygun bir lokasyonda tesisimizi mutlaka kuracağız.
Bildiğiniz gibi ithal paslanmaz çelik ürünlerine yüzde 8 ek vergi uygulanıyor. Amaç yerli üreticiyi, yani sizi korumak… Fakat piyasadaki bazı tedarikçiler Posco Assan TST’nin üretiminin oldukça kısıtlı olduğunu, birçok kaliteyi üretemediğinizi dile getiriyor. Ülkemizde üretilmeyen kalitelerin ithalatına vergi uygulanmasını sıkça eleştiriyorlar. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
300 serisi ve 400 serisi soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik kalitelerinin tamamını tesisimizde üretiyoruz. Müşterimizin talebi olduğu takdirde her çelik alaşımının hammaddesini Güney Kore’den sıcak rulo olarak getirip burada üretebiliyoruz. Müşteriler talepte bulunduğu sürece yüksek teknolojimiz ve know how’ımız ile üretemeyeceğimiz bir ürün yok. Buna spesifik kaliteler de dahil. Ancak demir çelik tesislerinin yapısı gereği siparişlerin; ya üretim hatlarının teknik özelliğini sağlayacak miktarda ya da başka siparişlerle birleştirilebilir ve eşleştirilebilir olması ihtiyacı göz ardı edilmemelidir.
Bununla birlikte ülkemizde ihtiyaç duyulan ürünlerin tamamına yakınını zaten halihazırda üretiyor durumdayız.
Türkiye’de kimler doğrudan Posco Assan TST’den ürün alabiliyor? Belirli bir tonaj mı olması gerekiyor? Bayilik sisteminiz var mı?
Bayilik sistemimiz yok. Çelik Servis Merkezleri de bizim müşterimiz; Arçelik, Vestel gibi büyük kullanıcılar da… Bunun yanı sıra mutfak eşyası üreticileri, çatal, bıçak üreten büyük üreticiler de bizim müşterimiz. Fakat müşterilerimizi satın aldıkları tonaj miktarlarına göre gruplara ayırıyoruz ve bu grupların niteliğine göre satış politikalarımızı belirliyoruz.
İlk kurulduğunuz dönemlerde herkes Çelik Servis Merkezi (ÇSM) kuracağınızdan söz ediyordu. Özellikle piyasada ÇSM hizmeti veren birçok firma bunun tedirginliğini o dönemlerde yaşadı. ÇSM kurmayı düşünüyor musunuz?
Aslına bakarsanız ilk günden itibaren ÇSM kurmayacağımızı her platformda deklare ettik. Yol haritamızda ÇSM yatırımına yer vermedik. Hâlihazırda iki yıldır faaliyetteyiz ve hala ÇSM kurmayı düşünmüyoruz. Sebebine gelince; bizden önce bu ülkenin paslanmaz çelik tedarik yükünün önemli bir kısmını ÇSM’ler ve diğer tedarikçi firmalar üstleniyordu. Dolayısıyla yatırım yapmaya karar verirken bu firmaların durumunu da göz önünde bulundurmaya özen gösterdik. Nihayetinde ÇSM kurduğumuzda birçok firmanın ticaretini sekteye uğratmış olacaktık. Biz bunu istemedik ve planlarımız arasında ÇSM’ye yer vermedik. Posco Assan TST’nin amacı pastadan büyük bir parça koparmak değil, pastayı büyütmektir.
Sadece ÇSM kurmamakla kalmadık, az evvel de belirttiğim gibi müşterilerimizi gruplara ayırdık ve ona göre satış koşullarını belirledik. Bu uygulamayla tonajlı çalışan ÇSM’lere satış koşullarında avantaj sağlamış olduk. Söylediğim gibi; amacımız pazarı tamamen ele geçirmek ve tedarikçi firmaları yok etmek değil. Türkiye’de paslanmaz çelik pazarı büyümeye müsait bir pazar ve bizler bu hedef doğrultusunda ilerliyoruz. Ayrıca esnek satış sistemimizle bütün müşterilerin beklentilerini karşılar özellikteyiz.
Bizim en büyük değerimiz müşterilerimiz, ÇSM’ler de müşterilerimizin büyük bir bölümünü oluşturmakta. Müşterilerimiz sürdürülebilir bir kazanç ve büyüme elde ettiği müddetçe biz de varlığımızı sağlıklı koşullarda devam ettirebiliriz. Bu nedenle Posco Assan TST olarak her zaman ticari ilişkilerimizde “kazan-kazan” ilkesini benimsiyor ve kısa vadeli kazançlar yerine uzun vadeli işbirlikleri üzerine odaklanıyoruz. ÇSM ler ile olan ticari ilişkilerimiz ve gelecek planlarımızı da bu ilke üzerine tesis etmiş bulunmaktayız.
Ülkemizde paslanmaz çelik üretiminin yapılabiliyor olması sadece ticari açıdan değil stratejik açıdan da büyük önem taşıyor. Bu açıdan baktığınızda Posco Assan TST’nin stratejik önemi hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Belirttiğiniz gibi, paslanmaz çeliğin ticari öneminin yanı sıra stratejik önemi de var. Oldukça nitelikli bir ürün ve çok önemli alanlarda kullanılıyor. Özellikle bazı ürünlerin üretiminde yegane girdi özelliği taşıyor. Paslanmaz çeliğin tüketimi ve kullanım yaygınlığına bakarak bir ülkenin gelişmişlik düzeyi hakkında fikir teatisinde bulunabilirsiniz. Bu konunun ehemmiyetine erken varan ülkelere baktığımızda, bugün dünyanın öncü ekonomileri arasında yer aldıklarını görüyoruz. Güney Kore de bu ülkelerden birisi…
Savaş sonrası ülkenin başkanı POSCO’nun kurulması için talimat vermiş ve her ne şartta olursa olsun sanayinin temeli olan çelik fabrikasının kurulmasını sağlamış. Ne tesadüftür ki POSCO’nun kuruluş yılıyla Ereğli Demir Çelik Fabrikaları’nın kuruluş yılı hemen hemen aynıdır. POSCO daha sonra paslanmaz çelik üretimine de geçmiş fakat Ereğli Demir Çelik Fabrikaları özelleştirildiği tarihe kadar yerinde saymış. Hyundai, Kia, Ssangyong, Samsung, LG gibi firmalar durup dururken ortaya çıkmıyor. Baktığınız zaman bu markalarının tamamının ana hammaddesi çelik ve paslanmaz çeliktir.
Gelelim ülkemizde paslanmaz çelik üretiliyor olmasının stratejik önemine… POSCO Assan TST’nin üretim tesisi kurulurken Güney Koreli, İtalyan, Amerikan ve daha birçok milletten insan vardı. Biz Türkler onları uzaktan izlemekle yetiniyorduk. Şu anda ise çalışanlarımızın tamamına yakını Türk, sadece 12 tane Koreli çalışanımız var. Bu demek oluyor ki biz artık o teknolojiyi aldık. Bundan sonrası için bu know-how Türkiye için bir kazanımdır. Güney Kore için bu yatırım ticari bir yatırımdır fakat Türkiye için stratejik bir yatırımdır. Otomotiv sanayisine, savunma sanayisine, beyaz eşya sanayisine, gıda sanayisine, inşaat sektörüne ve daha birçok alana yerli ürün tedarik etmenin avantajını bu ülkeye kazandırdık. Kısmet olur da sıvı çelik yatırımını hayata geçirmeyi başarırsak, Türkiye büyük bir avantaj yakalamış olacak.
300 bin tonluk üretimin tamamını iç pazara mı satıyorsunuz yoksa ihracatınız da var mı?
Üretimimizin yüzde 80’ini iç piyasaya üretiyoruz. Yüzde 20’si ise ihraç ediliyor. Gönül ister ki ihracatımız daha da artsın. Fakat hali hazırda iç pazar ağırlıklı çalışıyoruz. Paylaştığım bu rakam, yaklaşık olarak 240 bin ton ithalatın önüne geçtiğimizi gösteriyor. Bu önemli bir başarıdır. Üretimi 1 milyon tona çıkardığımız zaman ülkemize çok daha büyük katkılar sağlayacağımıza inanıyoruz. Kapasite artışının gecikmesinin en büyük sebebi Çin ve Tayvan… Bu ülke yönetimlerinin sübvanse ettiği şirketlere karşı bizim devletimiz de gerekli önlemleri alırsa yatırımlarımız ivedilikle artacaktır.
Çin ve Tayvan… Özellikle Çin her sektör için büyük sıkıntı oluşturuyor. Paslanmaz çelikte durum nedir? Posco’ya kıyasla nasıl daha ucuza üretim yapabiliyorlar?
Aslına bakarsanız biz de Uzakdoğulu üreticilerin paslanmaz çelik ürünlerini ucuza mal etmelerini matematiksel olarak çözemedik. Kromun, nikelin ve cevherin fiyatı belli… Hal böyle iken o fiyatlara paslanmaz çelik üretilmesi, matematiksel olarak imkansız. Bunun tek bir açıklaması var; o da Uzakdoğulu üreticilerin devlet tarafından sübvanse ediliyor olmaları. Bizdeki bilgilere göre; Çinli firmalar, iç piyasalardaki daralma nedeniyle ihracat yapmaları koşuluyla çok büyük destek görüyorlar. Zaten 2013 yılında Posco Assan TST açılana kadar Çin ve Tayvan’ın Türkiye pazarındaki paslanmaz çelik fiyatlarıyla bizim faaliyete başladığımızdan sonraki dönem fiyatlarına baktığımızda; çok net olarak fiyatlarını aşağı çektiklerini görüyoruz. Açık şekilde bizim üstümüze oynuyorlar ve devlet desteğini arkalarına alarak önümüzü kesmeye çalışıyorlar.
Bildiğim kadarıyla paslanmaz çelikte yerli üreticiyi koruma amaçlı yüzde 8’lik ithalat vergisi var. Bu oran yeterli olmuyor mu?
Posco Assan TST devreye girmeden önce AB fiyatları ile Çin ve Tayvan fiyatları başabaş seyrettiği için Posco Assan TST devreye girince, Çin ve Tayvan fiyatlarında böyle dramatik bir indirim ve haksız rekabet ile karşılaşacağımızı beklemiyorduk. Bu durum devam edince veri ve dokümanlarımızla birlikte koruma talebinde bulunduk. Hesaplamalar, sektördeki uygulamalar ve diğer örnekler korumanın %20 seviyelerinde olması gerektiğini işaret etmekteydi. Beklentimiz de yüzde 15’in altında olmayacağı yönündeydi.
Yüzde 8’lik oran kesinlikle bizi haksız rekabetten korumaya yetmiyor. Karbon çeliğinde %25’lere varan gümrük vergisinin tümüyle aynı koşullara sahip paslanmaz çelikte sadece %8’lerde kalması ve kendi ülkelerinde sağlanan müthiş teşviklerle Çin ve Tayvan üreticilerinin Türkiye pazarında yarattıkları haksız rekabet karşısında şirketimizin mağduriyetinin giderilmemiş olması, şu anda karşı karşıya olduğumuz en büyük problemdir.
Ek koruma talebinde bulunmadınız mı peki?
Elbette gerekli başvurularımızı yaptık ve anti-damping başvurularımızı da gerçekleştirdik. Paslanmaz çelik ülkemiz için stratejik bir öneme sahip olup, 300 bin ton bu ülke için asla yeterli değildir. 1 milyon tona çıkacak ve sıcak haddehane tesislerini de içine alacak yatırımları yapmaya kararlıyız ve yetkili mercilerin de bizim için değil ülkemiz için gerekli sağduyuyu göstereceğinden en ufak bir şüphe duymuyoruz.
Bir de 60 bin tonluk ithalat vergisinden muaf olan bir kota söz konusu… Bu kota sizi olumsuz yönde etkilemiyor mu?
Şüphesiz ki bahsetmiş olduğunuz 60 bin tonluk kota önümüze çıkarılmış bir diğer engel. Aslında kota uygulanmasına karşı değiliz, fakat en azından bu kota, bizim görüşlerimiz de alınarak yani talepler Posco Assan TST’de toplanarak organize edilebilirdi. Zira geçmişte bu şekilde yapılmış örnekler mevcuttur. Bu süreçte Posco Assan TST’nin dışarıda bırakılmış olmasını doğru bulmadığımızı da ifade etmek isterim. Kotanın kullanılması piyasada belli kalemlerde stok fazlası oluşmasına neden olacak. Bu ürünler gümrük vergisi ile alım yapılan ürünlerin fiyatlarından farklı maliyetlerle alındığı için piyasaya sürülen ürünlerin fiyatlarında dengesizlik oluşacaktır. Yeni satış fiyatları gerileyecek, eldeki stoklarda değer kaybına sebep olacaktır. Ayrıca bu ürünlerin Türkiye üzerinden Avrupa’ya reexport yapılması durumu da ülkemiz için sıkıntı kaynağı oluşturacak bir husustur. Tarife Kontenjanı uygulamasının yeniden gözden geçirilmesinin her açıdan olumlu olacağı kanaatindeyiz.
Son olarak Posco Assan TST olarak bize kendimizi rahatça ifade etme fırsatı verdiğiniz için şahsınız nezdinde tüm Demir Çelik Store ailesine teşekkür ederim.
. . .
İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Demir Çelik Store. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.