BORLU ÇELİKLERİN ABRASİVE AŞINMA DİRENCİNİN ARAŞTIRILMASI

BORLU ÇELİKLERİN ABRASİVE AŞINMA DİRENCİNİN ARAŞTIRILMASI
Taner İLGÖZ, Levent ÖZMEN, Ferhat GÜL
Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Metal Eğitimi Bölümü, Beşevler/ANKARA, E mail : [email protected]
Bor Araştırma Enstitüsü, ODTÜ Yerleşmesi, ANKARA

ÖZET

Bor çeliklerde güçlü bir alaşım elementidir ve Bor ilavesi ile malzemenin sertleşebilirlik, tokluk ve aşınma direnci gelişebilmektedir. Bu çalışmada, 33MnCrB5 borlu çeliğin 10 N, 20 N, 30 N yük altında ve 60 Mesh, 100 Mesh, 220 Mesh ve 400 Mesh zımpara üzerinde 0.2 m s-1 ile kayma hızında ve 10 m kayma mesafesinde abrasif aşınma davranışı araştırılmıştır. Ayrıca çalışmada malzemenin sertlik ve mikroyapı incelemesi yapılmış ve stereo mikroskop altında aşınma yüzeyleri incelenmiştir. Abrasif aşınma testleri, artan yük ve zımpara boyutu ile aşınma miktarının arttığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: Abrasif aşınma, Borlu çelik, Sertlik, Mikroyapı,


1. GİRİŞ

Malzeme ve makinelerin mekanik parçalarının yorulma ve aşınmasından dolayı yüksek miktarlarda ekonomik kayıp meydana gelir. Sanayide çoğunlukla iki çeşit aşınma olmaktadır. Bunlardan biri abrasive diğeri de adhesive aşınmadır. Bu aşınma miktarları da 50 abrasive ve 15 adhesive olmak üzere ölçülendirilebilir. Bu ekonomik kayıp için bu şekilde çalışan malzemelerin özellikleri geliştirilmelidir. Bu yüzden yüksek öncelikle bu günlerdeki araştırmalar malzemelerin aşınma ve yorulma dirençleri üzerine araştırmalar yapılmaktadır. Bu zaman da malzemelerin aşınma dirençleri üzerine muazzam rezerv olmasına rağmen sabit araştırma faaliyetlerinde birkaç çeşit yeni malzeme üretilmeye başlanmıştır [1,2]. Sanayiciler ve ülke ekonomisi açısından üretilen yeni malzemelerin en önemli özellikleri yüksek aşınma ve yorulma dirençleri yanında ekonomik maliyettir. Çeliğin mikroyapısının güçlendirilmesinde üç ana yol vardır. Bunlar soğuk şekillendirme, alaşımlama ve ısıl işlemdir [2].

Genelde çeliklerin aşınma ve yorulma dirençlerinin geliştirilmesinde kullanılan molibden, krom, nikel, tungsten ve vanadyum gibi alaşım elementleri oldukça pahalı ve yüksek miktarlarda kullanılması gerekmektedir [1,3,4]. Aynı özellikleri daha düşük maliyet ve miktarlarda alaşım elementi kullanılarak gerçekleştirme çalışmaları sonucunda bor ve Borlu çelikler ön plana çıkmıştır. Aynı kalite için 100 misli fazla Mn, Ni veya Cr kullanmak gerekir. Normal paslanmaz çeliklerde bor ilâvesiyle daha yüksek bir mukavemet elde edilir[1,3,5] Ferrobor, borlu çelik elde etmek için yapılan bir ön üründür. Normal çelik, ferroborla birlikte indüksiyon fırınlarında ergitilerek borlu çelikler imâl edilir [4]. Bor çok kuvvetli bir alaşım elementidir ve çoğu alaşım elementinin yerine kullanılabilir[1,2,5,6]. Borun oksijene olan afinitesi oldukça yüksektir. Bu nedenle oksit giderme aşamasından sonra katılması öngörüsü yersiz olmaz. Çünkü bor zaten çok az miktarlarda katılmaktadır. Sıvı metalde artık FeO olmadığı varsayılsa bile ocak astarıyla reaksiyona girmesi beklenmelidir [8] Borun atom çapı demirden 25 daha küçük olduğundan bu elementte katı eriyik yapar. Demirde bor erirliği sıcaklığa bağlı olarak ferrit(α)fazında 20-80 ppm, östenit (γ)fazında ise 55-260 ppm kadardır. Bor östenitte ara yer katı eriyiği, α demirde ise yeralan katı eriyiği yapar. Çelik üretiminde 50 ppm bor ilavesi çeliğin sertleşme niteliğini geliştirmektedir [1,2,4,7,8]

Bor elementinin çeliklerde sertleşme derinliğini ve sertlik alma kabiliyetini arttırması, çeliğin içinde mevcut C miktarı ile ters orantılı olduğu ve C miktarı 0,90 olan çeliklerde Bor elementinin çeliğe hiçbir sertleşme özelliği vermediği görülmüştür. Bu bakımdan Bor alaşım denemelerinin esas ağırlık merkezi, karbonu düşük olan sementasyon ve İslah çelikleri üzerine yönelmiştir. Bilhassa islah çeliklerinde Bor ilavesi, çeliğin mekanik özelliğine hiçbir kötü tesir yapmadan diğer değerli alaşım elementlerinden çok tasarruf edilebileceği göstermiştir [4,5,6,8,9]

Çeliklere 0,003 – 0,005 oranında bor katkısı tane inceltir, su alma kabiliyetini arttırır. Yüksek oranda Mn, Ni, Cr ve Mo’in sağlayabileceği sertleşebilirlik özelliğini sağlar. Paslanmaz çeliklerde kaynak kabiliyetini, sıcak yırtılma mukavemetini, yorulma mukavemetini yükseltir. 4’e kadar bor içeren özel çelikler nükleer reaktörlerde regülatör çubuğu olarak kullanılır [1,3,7,10-12]

Sementasyon ve Islah kalitesindeki bazı çeliklerin bünyesine çok düşük oranlarda Bor ilave edilerek üretilen çeliklere borlu çelikler denir. Bor elementi Islah çeliklerinde su verme sertliğinin derinlere erişmesinde, sementasyon çeliklerinde ise merkez kısımlarının dayanımının artmasında rol oynamaktadır. Sementasyon çeliklerinde bor östenitin ferrit ve perlit’e dönüşme hızını keser; fakat karbon miktarı arttıkça hız kesme etkisi de azalır. Dolayısıyla çeliğin sertlik alma kabiliyeti de düşer. Bu bakımdan çelikte bor elementinin ötektoid altı çeliklerde sertleştirme etkisi daha yüksektir. Ayrıca bor çeliğin soğuk ve sıcak işleme özelliğini asla bozmaz. Bor çelikleri dövüldükten sonra uygun şekilde ısıl işleme tabi tutulacak olursa, diğer alaşımlı ve karbonlu çeliklere nazaran daha kolay, yüksek kesme hızı ile ve derin talaş alma suretiyle, işlenebilir. Ayrıca nötron absorbsiyonu yüksek olduğundan nükleer enerji santrallerinin yapımında kullanılan çeliklerde alaşım elementidir [4,6,7]. Bor burada Krom - Molibden çeliklerinde zararlı olan kalıntı östenit'in kötü etkilerini yok etmeye yaramaktadır (6,10)

Yüksek oranda Bor katıklı çelikler ise fevkalâde gevrek olduğundan genel olarak makine imalât parçalarında kullanılmazlar. Yalnız 4 Bor alaşımlı çelik Nükleer reaktörlerde Neutron muhafazasında ayar çubukları olarak kullanılır. Bor elemanı Nötron için yüksek bir Asborption kesiti ihtiva ettiğinden reaktörlerde Nötronları frenliyecek ve onu absore edecek en iyi ve en ucuz bir malzeme olarak kullanılır [7].

Çelikte, Bor elementi östenit dönüşme hızını azaltmasına mukabil, Ferrit ve ara kademe kristallerin (Bainit) büyüme hızına etkisi yoktur. Doğrudan doğruya sertleştirilen (semetasyon ısısından) çeliklerde, sertlik verme etkisi esas itibariyle Martensit yapmasından ileri gelmektedir. Borun Martensit oluşumuna tesiri de olmadığından, çeliğin sertleşme kabiliyeti çok yükselmekle, su verme (sertleşme) esnasında çatlama tehlikesi de artmaz. Normal islah çeliklerinde Bor östenit kristal tanelerinin irileşmesine yardım edebilir. Bunu önlemek içinde çeliğe deoksidasyon vasıtası olarak verilen Alüminyum miktarını arttırmakla beraber çeliğin içine katılan Bor ile birlikte Titan, Zirkon veya Vanadyum ilâve etmek lâzımdır [7].

Bor, alaşımlarda özellikle çeliğin sertliğini artırıcı olarak kullanılmaktadır. Bor çok kuvvetli bir alaşım elementidir. Çeliğin içine eser miktarlarda katılması bile aşınma, sertlik ve tokluk davranışlarını oldukça geliştirdiğini göstermiştir [1,2,5,6,8-10,13-14]. Çok az miktarda bile kuvvetli karbür yapıcıdır. 0.0002’nin dahi altında kalması halinde bile tane sınırı karbürlerinin oluştuğu görülmektedir. Bu karbürler ısıl işlemle zor çözünürler. Bu borlu çeliklerin yüksek sıcaklıklarda sürünmeye karşı dayanıklı olduğunu göstermektedir [5,7,15].

Östenit ve ferrit fazlarının bir arada bulunduğu nisbi düşük sıcaklıklarda, borun yararlı etkilerinden biri Fe23(B,C)6’nın matriste çökelti oluşturmasına neden olmasıdır. Bu çökeltiler tercihli olarak ferrit tane içlerinde yer alırlar. Bu sayede daha az ferrit tane sınırında çökelmek için uygun olur. Bu sadece tane sınırlarındaki boşlukların sayısını azaltmaz, aynı zamanda yumuşak tane içi ferrit sayesinde daha deforme edilebilir östenit oluşturur. Bu iyileştirme; BN tercihli çökelmesi, östenitten ferrite dönüşümdeki gecikme (östenit tane sınırlarında muhtemel ferrit filmi oluşumu), tane sınırlarındaki kayma (daha iyi sürünme sünekliği) gibi bir çok faktöre atfedilebilir [6,12-13] Paslanmaz çeliklere de sertliğini ve ısıya karşı dayanımını arttırmak için Bor ilâve edilir [7].

Mikroyapı üzerine ise tane ebadı üzerinde borun inceltici etkisi olduğu görülmüştür. Bor katılmış alaşımlarda ağ şeklinde dolambaçlı tane sınırlarına sahip taneler mevcuttur. Bor tane sınırı segregasyonu için kuvvetli bir teşvik edicidir. Bor segregasyonu tane inceltme sebebiyle tane sınırı miktarında ve tane sınırı ağ yapısının sıklığında artmaya neden olur. Borun martenzit oluşum sıcaklığına tesiri de olmadığından, çeliğin sertleşme kabiliyeti çok yükselse de su verme (sertleşme) esnasında çatlama tehlikesi de artmaz [1,4].

Çok az miktarda bile kuvvetli karbür yapıcıdır. 0.0002’nin dahi altında katılması halinde bile tane sınırı karbürlerinin oluştuğu görülmektedir. Bu karbürler ısıl işlemle zor çözünürler. Bunun yanında KGDD’lerde grafit şeklini bozucu etkisi de vardır [6,15,16].

Çeliğin sıcak sünekliliğini iyileştirmek için Ti, Ca, Zr ve Y gibi elementler bulunmaktadır. Borun benzer şekilde sıcak sünekliliği artırıcı olası element olduğu düşünülmüştür. Östenit ve ferrit fazlarının bir arada bulunduğu nisbi düşük sıcaklıklarda, borun yararlı etkilerinden biri Fe23(B,C)6’nın matriste çökelti oluşturmasına neden olmasıdır. Bu çökeltiler tercihli olarak ferrit tane içlerinde yer alırlar. Bu sayede daha az ferrit tane sınırında çökelmek için uygun ortam bulur. Bu sadece tane sınırlarındaki boşlukların sayısını azaltmaz aynı zamanda yumuşak tane içi ferrit sayesinde daha deforme edilebilir östenit oluşturur. Bor sünekliliği mekanizması; Bor’un tane sınırlarını arttırması yani tane sınır yapısını modifiye ederek tanelerin birbirleri üzerinde kaymasını kolaylaştırmaktan ibarettir [1,4,17,18].
Bor, zaman sıcaklık diagramında ferrit oluşum çizgisini gerilere çekerek ısıl işlem esnasında zamandan oldukça tasarruf sağlar. Bor ilavesi yeniden dönüşüm eğrisi üzerinde geniş etkiye sahiptir. Düşük sıcaklıklarda dönüşüm karbon eğrisindeki dönüşümü zorlaştıracaktır. Dönüşüm başlamadan bor konsantrasyonunun çözünme miktarına göre önce alt soğuma yükselecektir. Bor konsantrasyonu arttıkça orantılı olarak alt soğumanın arttığı Pickering tarafından nicel olarak araştırılmıştır [19].

Borlu Çeliklerin Karakteristikleri; Kullanılan ham maddede tasarruf sağlar. Özel olarak orta alaşımlı çeliklere katılır. Takım ömrünü geliştirir ve sertlik verir. Soğuk işlenebilirliği iyileştirir. Sertleşebilirliği arttırır. Isıl işlemden sonra iyi sertlik ve asgari çarpılma sağlar. Su verme derinliğini artırır. Düşük tavlama sıcaklığından dolayı enerjiden tasarruf sağlar [20]
Borlu çeliğin ısıl işlem şartlarında abrasiv aşınma davranşı incelenmiş olmakla beraber [2], ısıl işlem uygulanmamış şartlarda farklı aşındırıcı boyutları ve yük altında aşınma davranışı incelenmemiştir. Bu çalışmada borlu çeliğin ısıl işlemsiz şartlarda abrasiv aşınma davranışı, farklı yük ve aşındırıcı boyutu şartlarında araştırılmıştır.

2. DENEYSEL ÇALIŞMALAR

2.1. Deney Numunelerinin Hazırlanması

Deneysel çalışmada kullanılan 33MnCrB5 borlu çelik malzeme, 40 mm çapında 100 mm uzunluğunda silindirik şekilde temin edilmiş ve tornalarak 6 mm çapında 50 mm uzunluğunda silindirik aşınma numuneleri elde edilmiş ve numuneler satınalınmış durumda incelenmiş ve sözkonusu malzemelerin kimyasal bileşimi Tablo 1’de verilmiştir.

Tablo 1. Kullanılan 33MnCrB5 Borlu çeliğin kimyasal bileşimi

C Si Mn P S Cr
0,36 0,245 1,30 0,017 0,0022 0,299
Ni Mo Al Cu Co Ti
0,103 0,0531 0,0216 0,223 0,0074 0,0425
V W Pb B Sn Fe
0,0016 0,0067 0,0013 0,0015 0,0151 97,3

2.2. Mikroyapısal İnceleme

6 mm çapındaki silindirik malzemelerden kesilen mikroyapı numuneleri soğuk gömme işleminden sonra 250, 400, 600, 800, 1000 ve 1200 mesh SiC zımpara ile zımparalanmış, 1 m elmas pasta ile parlatılmış ve 2 Nital ile dağlanmıştır. Mikroyapı incelemeleri Olympus marka optik mikroskop ile yapılmış ve CCD kamera ve yazılım programı ile bilgisayara aktarılmıştır.

2.3. Sertlik Testi

33MnCrB5 borlu çelik malzemenin sertlik testi, Instron Wolpert marka sertlik cihazında 150 Kg yük kullanılarak Rc sertlik testi uygulanmış ve her bir numune için 5 sertlik testi yapılmış ve değerlerin ortalamaları alınmıştır.

2.4. Aşınma Testi

33MnCrB5 borlu çelik malzemenin abrasive aşınma testleri Şekil 1’de şematik olarak gösterilmiş olan disk üzerinde pim cihazında, kuru ortamda, normal atmosfer koşullarında, 0.2 m s-1 kayma hızında, 10 , 20 30 N yük altında ve 10 m kayma mesafesinde gerçekleştirilmiştir. Aşındırıcı olarak 60, 100, 220, 400 Mesh iriliğinde alümina aşındırıcı zımpara kullanılmıştır. Abrasiv aşınma testi sırasında numunenin, zımparanın aşınmış yüzeyinden tekrar geçmesini önlemek için aşınma yönüne dik yönde hızı ayarlanabilen bir mekanizma yardımıyla kaydırılmıştır. Bu şekilde numuneler aşınma testi sırasında sürekli olarak yeni zımpara yüzeyleri ile temas ettirilerek zımparada meydana gelen körelmenin deney sonuçlarına yansıması engellenmiştir. Numuneler testen önce ve sonra etil alkol ile temizlenip sıcak hava ile kurutulduktan sonra 0.1 mg hassasiyete sahip hassas terazide tartılararak aşınma kayıpları belirlenmiştir. Her bir numuneye iki aşınma testi yapılarak ortalama değeri alınmıştır. Aşınma testi neticesi elde edilen aşınma miktarları 0,1 mg hassasiyete sahip terazide tartılarak elde edilmiştir. Abrasive aşınma testi neticesi elde edilen aşınma yüzeyleri, aşınma numunelerinin aşınma yüzeyleri kesilerek, aşınma yüzeyine dik olarak stereo mikroskop altında incelenmiş ve görüntüler bilgisayar ortamına aktarılmıştır.

Şekil 1. Disk üzerinde pim aşınma cihazının şematik gösterimi


3. DENEY SONUÇLARI VE TARTIŞMA

3.1. Mikroyapısal İnceleme Sonuçları

Kullanılan Borlu çeliğin mikroyapısı Şekil 2’de verilmiştir. Borlu çeliğin borun tane inceltici özelliğinden dolayı yapının oldukça ince tanelere sahip olduğu görülmektedir. Mikroyapı görüntüleri incelendiğinde ferrit hacim oranının borlu çelikte oldukça yüksek olduğu, ayrıca ferrit fazının borlu çelikte homojen olarak dağıldığı anlaşılmıştır.

Şekil 2. 33MnCrB5 borlu Çeliğin mikroyapısı, X 70
3.2. Sertlik Testi Sonuçları

Numenenin RC sertlik değerleri Tablo 3’de verilmiştir. Buna göre satınalınmış haldeki 33 MnCrB5 borlu çelik malzemenin sertlik değerinin yaklaşık olarak Ç 1050 malzemeye yakın olduğu tespit edilmiştir

Tablo 3. 33MnCrB5 borlu çelik ve Ç 1050 malzemenin Rc sertlik değerleri
Numune no Sertlik (HRc)
Ç 1050 18
33MnCrB5 19

3.3. Aşınma Testi Sonuçları

Aşınan numunelere uygulanan yük, kullanılan zımpara boyutu ve aşınma miktarları Tablo 4 ve Şekil 4’de verilmiştir. Aşınma miktarları incelendiğinde 33MnCrB5 borlu çelik malzemenin 60 Mesh zımpara boyutunda ve 10 N yük altında malzemedeki aşınma kaybı 12.8 mg değerindeyken, yük miktarı iki katına çıkartılarak yapılan aşınma testinde aşınma miktarı 2.70 kat daha fazla aşındığı, öte yandan yük miktarı üç katına çıkarıldığında ise malzemenin 4.18 kat daha fazla aşındığı gözlenmiştir. 100 mesh zımpara boyutunda ise 10 N yük altında aşınma miktarı 10.8 mg değerinde iken yük miktarı iki katına çıkarıldığı zaman aşınma miktarı 2.11 kat daha fazla aşındığı, yük miktarı üç katına çıkarıldığında ise aşınma miktarında artış gözlenmiş ve aşınma miktarı 2.87 kat arttığı tespit edilmiştir. 220 Mesh zımpara boyutu kullanılan ve 10 N yük uygulanan numunede aşınma miktarı 6.2 mg ölçülürken, yük miktarı iki katına çıkarıldığında ise aşınma miktarının 2.25 kat arttığı, öte yandan yük miktarındaki artış üç katına çıkarıldığında ise aşınma miktarının 3.47 kat daha fazla arttığı gözlendi. 400 Mesh zımpara boyutunda ise 10 N yük altında ölçülen değer 2 mg iken yükün iki katına çıkarılmasıyla aşınma miktarı 2.12 kat, üç katına çıkarılması ile aşınma miktarı 3.57 kat daha fazla aşındığı gözlenmiştir. Zımpara oranlarındaki değişimlerde 10 N sabit yük ise zımpara boyutu azaldıkça aşınma kayıplarıda azalmaktadır. Diğer taraftan 10 N yük altında 60 Mesh ve 100 Mesh arasındaki aşınma miktarı 2 mg iken, 100 Mesh ve 220 Mesh arasında aşınma miktarı 4.6 mg, 220 Mesh ile 400 Mesh zımpara arasındaki aşınma kaybı 4.2 mg olarak ölçüldü. 20 N yük altındaki zımpara boyutundaki azalmalarda ise aşınma miktarları orantılı olarak artmaktadır. 30 N yük altındaki zımpara boyutundaki değişim davranışları 60 Mesh’ten 100 Mesh’e düştüğünde 22.55 mg, 100 Mesh’ten 220 Mesh’e düştüğünde 9.45 mg, 220 Mesh’ten 400 Mesh’e düştüğünde ise 14.4 mg olarak aşınma kayıpları ölçülmüştür. Numunelerin stereo mikroskop altında yapılan aşınma yüzey incelemeleri neticesi elde edilen görüntüler Şekil 4’de görülmektedir. Buna göre 60 Mesh zımpara boyutu kullanılan numunenin aşınma yüzeyinde daha derin aşınma çizgileri görülmekte iken zımpara boyutunun 400 Mesh’lere düşürülmesiyle aşınma çizgilerinin derinliğinin, deforme olmuş bölgelerin azaldığı görülmektedir.

Tablo 4. 33MnCrB5 borlu çelik malzemenin abrasiv aşınma miktarları, mg

Zımpara Boyutu, Mesh Uygulanan Yük, N
10 N 20 N 30 N
60 12.8 34.55 53.55
100 10.8 22.85 31
220 6.2 14 21.55
400 2 4.25 7.15

Şekil 4. 33MnCrB5 borlu çelik malzemenin abrasiv aşınma miktarları

4. SONUÇLAR

• Borlu çelik numunenenin borun tane inceltici etkisinden dolayı mikro yapısı oldukça ince bir yapıya sahiptir.
• Aşınma miktarları yük arttıkça artmakta en yüksek aşınma miktarlarındaki fark 60 Mesh zımpara boyutunda meydana gelmektedir.
• Zımpara boyutu azaldıkça ona paralel olarak aşınma miktarı da azalmaktadır. En düşük aşınma kaybı 400 Mesh zımpara boyutuna sahip aşındırıcada görülmektedir.
• 10-30 N yük ve 60-400 zımpara aralığında yük ve aşındırıcı boyutuna bağlı olarak aşınmanın yaklaşık 27 kat değişebidiği belirlenmiştir.

Şekil 4. 30 N yük altında (a) 60 Mesh (b) 400 Mesh zımpara altında aşınma sonucu elde edilen yüzey görüntüsü


5. KAYNAKLAR
[1] Hanguang Fu, Qiang Xiao, Jiacai Kuang, Zhiqiang Jiang, Jiandong Xing, Effect of rare earth and titanium additions on the microstructures and properties of low carbon Fe-B cast steel, Materials Science and Engineering A xxx (2007) xxx-xxx
[2] Ü. Er, THE ABRASIVE WEAR BEHAVIOUR OF BORON STEELS, Osmangazi Üniversitesi Müh. Mim. Fak. Dergisi C.XVII, S.2, 2004,
[3] R.L. Klueh et al. Effect of chromium, tungsten, tantalum, and boron on mechanical properties of 5-9CrWVTaB steels, / Journal of Nuclear Materials 304 (2002) 139–152
[4] Kamil Delikanlı, Adnan Çalık ve H. Ali Uzun Sade Karbonlu Bir Çeliğin Borlama Özelliklerinin İncelenmesi., BAÜ Fen Bil. Enst. Derg. (2003) .5.1. ,
[5] http://www.bilimselkonular.com.tr

[6] H.J. Bargel, G. Schulze – Şefik Güleç, Ahmet Aran Malzeme Bilgisi / Cilt 2 1995 İTÜ /

[7] Nejat Türkan Bor Alaşımlı Çelikler ve Yüksek Zorlamalara Karşı Kullanılan Bor Alaşımlı Yeni Semantasyon Çelikleri

[8] D. Çeçen Madencilik / Cilt V I I I , Sayı 1 Bor Cevherleri ve Borun Önemi
[9] http://www.akcelik.com.tr/celik/siniflandirma3.htm
[10] Practical Data for Metallurgists / 14th Edition / Amerikan Foundrymen’s Society
[11] Vesa Ollilainenand Eerik Hocksell New Low-Carbon Steel for Hot, Warm, or Cold Forging, Advenced Engineering Materials,
[12] MetalWorks Dutch buildings, spring 2004, Corus
[13] S. Mändl, R. Günzel, E. Richter, and W. Möller Nitrogen and boron implantation into austenitic stainless steel, Forschungszentrum Rossendorf, Institut fu¨r Ionenstrahlphysik und Materialforschung, P.O. Box 510119,01314 Dresden, Germany,
[14] Fábio da silva Borchardt, CARACTERIZATION OF THE PROEUTECTOİD CEMENTITE NETWORKS OBSERVED IN THE SAE 1092 WIREROD STEEL GRADE, Metallurgical engineer, Üniversidade de Ouro Preto, 1997,
[15] K.N. Kim, L.M. Pan, J.P. Lin, Y.L. Wang, Z. Lin, G.L. Chen, The effect of boron content on the processing for Fe–6.5wtSi electrical steel sheets / Journal of Magnetism and Magnetic Materials 277 (2004) 331–336

[16] Ductile Iron news, Issue 1,2001

[17] E. L´opez-Chipres, I. Mej´ıa, C. Maldonado, A. Bedolla-Jacuinde, J.M. Cabrera Hot ductility behavior of boron microalloyed steels, Materials Science & Engineering A (2007)

[18] Certainty factor estimation using petri neural net for HSLA steel, ISIJ International, Vol.45 ( 2005 ), No .1 , pp.121-126

[19] H. K. D. H. Bhadeshia¤ and L.{E. Svensson MODEL FOR BORON EFFECTS IN STEEL WELDS, International Conference on Modelling and Control of Joining Processes, Orlando, Florida (1993), ed T. Zacharia, American Welding Society, pp. 153-160

[20] Corus 2004, Many grades of Boron steel are rolled at Brinsworth Hot Strip Mills that can be tailored made to meet your requirements, Brinswort Hot Strip Mill


6. ÖZGEÇMİŞ

Doç. Dr. Ferhat GÜL

1963 yılında Sinop’ta doğdu. Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Döküm Öğretmenliği’den mezuniyetinin ardından aynı birimde 1986 yılında Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başladı. Halen aynı bölümde öğretim üyesi olarak görev yapmaya devam etmektedir. Döküm, döküm malzemelerin ısıl işlemleri, alaşımlama, malzemelerin mekanik ve diğer incelemeleri, aşınma gibi daha birçok alanda çalışmalar yapmaktadır.

Levent ÖZMEN

1972 yılında Erzurum’da doğdu. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümünden mezun oldu. Halen BOREN’de uzman olarak görev yapmaktadır.

Taner İLGÖZ

1980 yılında Samsun’da doğdu. Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Döküm Öğretmenliği’den 2006 yılın da mezun oldu. Halen Gazi üniversitesi Metatl Eğitimi Döküm Anabilim Dalında Yüksek Lisans Yapmaktayım.

. . .

İçerik sadece atıfta bulunularak yayınlanabilir: Demir Çelik Store. Editöryal görüş, yazarın görüşüne aykırı olabilir.